سود جمعیتی: مفهوم و ابعاد

تأثیر تغییرات ساختار جمعیت در پیامدهای اقتصادی و اجتماعی زمینه را برای مطالعه ی پیوند بین جمعیت و توسعه فراهم ساخته است. بسیاری از تحقیقات جمعیت شناختی بر تعیین پذیری تغییرات جمعیت از ساختار اقتصادی و اجتماعی تأکید داشته و این امر همواره با ظهور حوزه های جدید پژوهشی توسعه یافته است. مطالعه ی تأثیر ساختار جمعیت در پیامدهای اقتصادی و اجتماعی به سبب اهمیت آن در سیاست گذاری های کلان اجتماعی و اقتصادی در دهه های اخیر در کانون توجه محققان و سیاست گذاران قرار گرفته است. از این حیث می توان به مطالعه ی تأثیر ساختار سنی بر سیستم های تأمین اجتماعی و نظام بازنشستگی، پیامدهای اجتماعی اقتصادی، وضعیت سلامت، پدیده ی سالمندی جمعیت، گشتاور جمعیتی و نیازمندی های تحصیل و آموزش اشاره داشت. در حوزه ی مطالعاتی میان رشته ای اقتصاد و جمعیت، پدیده ی سود جمعیتی۱ به مثابه ی یکی از پیامدهای بالقوه ی اقتصادی تحولات جمعیت و گذار ساختار سنی از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. هدف این مقاله این است که با ارایه ی تعریفی از مفهوم سود جمعیتی، ابعاد تحقق سود جمعیتی را مورد مطالعه قرار دهد.